O MARCO DO HOSPITAL:

FITO DEMARCADOR DE TERMOS DE PROPIEDADE E SEÑORÍOS

Debuxo de Xosé Manuel Broz onde podemos ver o anverso e reverso do Marco coas cruces de termo gravadas en ambas caras

Hoxe imos destacar a singularidade deste marco de termo e tamén facer unha escolma dos múltiples elementos de carácter patrimonial existentes nesa divisoria histórica, outrora de xurisdicións e señoríos e na actualidade de concellos (Toques e Palas de Rei) e provincias (A Coruña e Lugo).

En pleno cordal da Serra do Careón atopámonos cun collado ou vao natural no que, a pesar das dificultades de ascenso ata o lugar, constitúese como o único ámbito no que poder atravesar a barreira montañosa. Non en van foi o espazo máis axeitado para desenvolver o itinerario do Camiño Primitivo de Santiago (ou de Ovedo) así como o trazado do antigo Camiño Real que comunicaba con Lugo.

 SAN RAMÓN NONATO DE GROBAS:

FONTE, IGREXA DESAPARECIDA, DEVOCIÓN E RITOS

Fonte de San Ramón de Grobas

No lugar de Grobas de Abaixo gárdase a memoria da existencia da antiga igrexa de San Ramón, a escasos metros da localización da Fonte do mesmo nome, unha fonte de augas con propiedades, onde segundo a tradición os homes lles lavaban os pes ás mulleres embarazadas para que o santo Nonato lles concedera un bo parto.

Onde hoxe nos atopamos cunha masa arborada de bosque autóctono se atopaba a antiga igrexa, nunha parcela que segundo as referencias catastrais (parcela 385 do polígono 015) aparece denominada como “Casas da iglesia”, manténdose a referencia á igrexa noutras propiedades lindeiras, así atopamos fórmulas como “Prado da Iglesia”, “Navio Grota Iglesia” ou “Terreo Iglesia”.

 OS MENHIRES OU PEDRAFITAS NA PREHISTORIA RECENTE: SI;

NA IDADE DO FERRO E NA CULTURA CASTREXA: NON!.

Hoxe, con esta divertida imaxe que nos enviou un amigo do Museo, queremos evidenciar que os menhires se corresponden cunha das manifestacións culturais propias da Prehistoria Recente que abrangue o Neolítico, o Calcolítico e a Idade do Bronce (aínda que o fenómeno do megalitismo se asocia cos dous primeiros).

Aínda que nas aventuras de Astérix é acostumado ver a Obélix labrando menhires nunha canteira granítica, ou velo carrexando menhires nas súas costas, o certo (arqueolóxicamente falando) é que se trata dun divertido e ocorrente anacronismo, xa que no contexto da aldea gala (extrapolable cronoloxicamente falando á nosa cultura castrexa serodia) os seus habitantes perderan a memoria de erguer arquitecturas megalíticas para funcións funerarias, cultuais e simbólicas, ademais de ser

 O DRAGÓN DA PORTADA DA CAPELA DE SAN ROQUE

(DA DESAPARECIDA IGREXA PARROQUIAL

DE SAN PEDRO DE MELIDE).

Fotografía en branco e negro, realizada por Xosé Manuel Broz, na que se aprecia con moita nitidez a escena.

Decote nas visitas guiadas polo patrimonio da vila de Melide, que organizamos dende o Museo, acostumamos rematar o percorrido coas explicacións sobre o Cruceiro de Melide e a Capela de San Roque, facendo unha especial lembranza ó patrimonio eclesiástico desaparecido (concretamente á demolida igrexa parroquial de San Pedro datada no século XIII, e da tamén malfadada Capela de San Roque que datada do século XVIII).

 

PETADORES DE PORTAS: OS DEVANCEIROS DOS TIMBRES

Hoxe en día poden ser considerados reliquias dun tempo no que a expresión “chamar á porta” se facía de xeito literal. En Melide se conservan numerosos exemplos destes elementos, elaborados en distintos materiais (latón, bronce, fundición e de forxa), e cun amplo abano de modelos: os máis habituais en fundición son as mans asindo unha bola e que efectúa o movemento que faríamos coa nosa propia man para petar na porta.

 

O SEMINARIO DE ESTUDOS GALEGOS 
POLA TERRA DE MELIDE

Neste artigo imos amosar distintos aspectos desta viaxe que o SEG fixo pola nosa comarca no verán de 1929.

Este ano se cumpre o centenario da fundación do SEG, un acontecemento cargado de enorme peso cultural ó tratarse da celebración dunha efeméride que nos achega aos estudos das nosas raíces culturais, mais tamén está cargado de enorme emotividade por recordar a esas persoas que fixeron das gañas de descubrir e difundir a idisosincrasia cultural e xeográfica do país, un exemplo a seguir.

Con tal motivo o Consello da Cultura Galega, xunto co Museo da Terra de Melide e coa colaboración da Asociación Herba Grileira organizaron o 10 de xuño, un Roteiro para coñecer o paso do SEG aló polo ano 1929, cando se achegaron ata aquí chamados por Antonio Taboada Roca (membro do Seminario dende 1926) para estudar e comprender a esta bisbarra da Terra de Melide e posteriormente publicar a xa mítica obra "Terra de Melide" (da que falaremos máis abaixo).

 

 AS MAXESTUOSAS E HISTÓRICAS ÁRBORES DO CONVENTO PASIONISTA DE MELIDE:

“ICONAS DO PATRIMONIO NATURAL DA VILA”.

Neste artigo imos falar dos catro soberbios exemplares arbóreos que, por sorte, aínda se manteñen e pé, no solar do malogrado convento dos PP Pasionistas de Melide, que inexplicablemente foi demolido no ano 1998. De toda a impronta da congregación pasionista por sorte aínda se manteñen ergueitos e lanzais as catro árbores que, no adro, precedían á fachada neogótica da igrexa conventual.

Primeiramente queremos recuperar as verbas nostálxicas de Mingos Fuciños (“O Convento dos Padres Pasionistas de Melide”, publicado no Boletín nº 10 do CEM-MTM, no ano 1997), quen se refire as árbores do seguinte xeito: “... os tempos trocaron, é verdade, había que reconvertilo, tamén é certo, pero a desfeita da Igrexa, ese é outro cantar. Fago votos para que non pinchen as árbores do adro, é o que nos queda”.